Kışın Çocuklarda Krup Tehlikesine Dikkat!

Krup hastalığına ekseriyetle kış aylarında salgın hastalıklar sırasında rastlanıyor. Soğuk algınlığı üzere başlayan krupta tipik olarak geceleri kaba, havlayan biçimde öksürük ve gürültülü nefes görülüyor. Özellikle yakın temas durumunda bireyden bireye çarçabuk geçebiliyor. Lakin bu enfeksiyona neden olan etkenin bulaşan çocukta krup tablosuna yol açıp açmayacağı ferdi faktörlere de bağlı oluyor. Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Utkucan Uçkun, krup hastalığı hakkında bilgi verdi.

Krup 6 ay ile 3 yaş ortasında yaygın görülüyor

Krup; gırtlak, ses telleri ve soluk borusunu etkileyen bir enfeksiyon tablosudur. Ekseriyetle altta yatan etken bir virüstür. Sıklıkla hızla düzelen, hafif belirtilerle seyreder. Lakin bu belirtiler bazen daha kıymetli olup teneffüs meşakkatine yol açabilmektedir. Çoklukla 6 ay ile 3 yaş ortasındaki çocuklarda yaygındır. Kimi çocuklar, iki veyahut daha fazla krup atağı geçirebilmektedirler. Soluk borusu yaş aldıkça daha güçlü ve geniş bir yapıya büründüğü için 6 yaşından sonra nadir görülse de ergenlerde de krup tablosuna rastlamak mümkündür.

Krup hastalığı ekseriyetle soğuk algınlığı belirtileriyle başlıyor

Çocuklar gün boyunca soğuk algınlığı semptomları dışında genel olarak hoş görünebilirler, lakin geceleri kaba, havlayan tazda bir öksürük ve gürültülü nefes alma gelişebilir. Krup hastalığının belirtileri ortasında şunlar bulunur:

• Öksürük: Çoklukla köpek havlar tarzda ve kaba karakterde bir öksürüktür. Buna sebep; ses tellerindeki iltihabi süreç ve ödemdir. Ses değişimi ve kısıklığı olabilir.
• Solunum bulguları: Enfeksiyon, soluk borusunun iç yüzeyinde iltihabi bir sürece neden olmaktadır. Buna ek olarak bu süreçte salgısal artış da kelam konusu olabilmektedir. İltihabi karşılık ve salgılardaki bu artış, soluk borusunun daralması ile sonuçlanabilmektedir. Bu daralmanın sonucunda çocuklar nefes alıp verirken ‘stridor’ ismi verilen gürültülü bir ses çıkarırlar. Ayrıyeten daralmanın derecesiyle yanlışsız orantılı olarak çocuklar nefes alıp vermede zorluk çekebilirler.
• Diğer belirtiler: Yüksek ateş, halsizlik, iştah kaybı, burun akıntısı, ses kısıklığı ve boğaz ağrısı üzere soğuk algınlığı bulguları da tabloya eşlik edebilmektedir. Krup, çoklukla soğuk algınlığı bulgularına eşlik etse de öncesinde hiçbir bulgu vermeksizin de ortaya çıkabilmektedir.

Ciddi manada nefes darlığı gelişiyorsa dikkat

Tipik olarak, kruplu çocuklar sıklıkla geceleri kötüleşirler. Krup bulguları ekseriyetle enfeksiyon tablosunun başlangıcından 1-3 gün sonra en şiddetli seviyesine ulaşır ve sonrasında düzgünleşme periyoduna geçer. Lakin rahatsız edici nitelikteki öksürük bir hafta daha sürebilir. Soluk borusunun kıymetli manada daralması durumunda ortaya çıkan teneffüs kahrı ise bedel arz eder. Çocuğun cildi veya dudakları morarıyorsa, uykuya meyilli ise, teneffüs ezası giderek kötüleşiyorsa veya çok salya üretiyor ve yutma zahmeti çekiyorsa mutlaka uzman bir tabip tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.

Nefes almada zorluk yaşandığında steroid ilaçlar kullanılabilir

Krup bir virüsten kaynaklandığı için antibiyotik tedavisi yardımcı olmaz. Krup hastalığı rastgele bir özel tedaviye gerek kalmadan çoğunlukla meskende güzelleşebilir. Krup etkeni çarçabuk bulaşabildiği için, hasta çocuğun öbür çocuklardan uzak tutulması gerekir. Parasetamol yüksek ateşi veyahut boğaz ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Krup hava yollarının daralmasına ve nefes almada zorluğa neden olduğunda şişliği azaltmak ve nefes almayı kolaylaştırmak için steroid içerikli ilaçlar kullanılabilir. Ağızdan alınan steroid ilaçların yanı sıra nebülizör (maske) aracılığıyla verilen adrenalin hava yollarındaki şişliği azaltmaya yardımcı olabilmektedir.

Krup hastalığı- olan çocuğunuza uygun gelecek teklifler

• Özellikle stridoru olan çocuklar sakinleştirilmeli ve rahat bir pozisyon almaları sağlanmalıdır. Ağlamak, solumayı daha da zorlaştırabilmektedir.
• Yüksek ateş teneffüs hızında artışa neden olabilmektedir. Bu durumda parasetamol veyahut ibuprofen içeren ateş düşürücüler verilebilir.
• Eğer çocuk istekliyse soğuk içecekler tüketmeleri teşvik edilmelidir. Bu, ödemi azaltmaya yardımcı olacaktır.
• Benzer formda soğuk ve pak hava da bulguları hafifletmeye yardımcı olabilmektedir.