Mehmet Çatakçı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın övgüsüne mazhar olan Orman Genel Müdürlüğü orman yangınları ile ilgili şu çalışmaları yapmışlar. Orman Genel
Mehmet Çatakçı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın övgüsüne mazhar olan Orman Genel Müdürlüğü orman yangınları ile ilgili şu çalışmaları yapmışlar.
Orman Genel Müdürlüğü 185 yıllık tecrübesi ile Yeşil Vatanın her bir karışını korumak için 45 bini aşkın orman kahramanı ile gece gündüz demeden görevini yürütmektedir. Ormanlarımızın korunması noktasında en büyük çabalarımızdan biri orman yangınları ile mücadele çalışmalarıdır.
Ormanlarımızın %55’i, coğrafi konumumuz nedeniyle orman yangınlarına karşı hassas bölgelerde yer alıyor. Bu da bizlere, yangınlara karşı daha dikkatli olmamız gerektiğini ve önleyici tedbirler almamızın önemini bir kez daha hatırlatıyor. Özellikle yaz aylarında, sıcaklıkların artmasıyla birlikte orman yangınlarına karşı hazırlıklarımızı en üst seviyeye çıkarıyoruz. Yangınlara karşı üç temel strateji uyguluyoruz: Yangınları başlamadan önlemek, çıkan yangınları hızlıca kontrol altına almak ve yanan alanları yeniden ormanlaştırm
Ülkemiz ormanlarının yarısından fazlasının yangınlara hassas bölgelerde bulunması bizlerin her zaman hazır, temkinli ve tetikte ve olmasını gerekli kılmaktadır.
Orman yangınları ile mücadelemizde üç ana stratejimiz vardır.
Önleme: Yangın çıkmasına mani olmak (Eğitim ve bilinçlendirme)
Söndürme: Erken uyarı, hızlı ve etkin müdahale
Rehabilite: Yanan alanların tekrar ormanlaştırılması
Orman yangınlarının %90ı insan kaynaklıdır. Bunun için bilinçlendirme ve eğitim çalışmalarına ağırlık vermekteyiz.
Ülkemiz Akdeniz iklim kuşağı içerisinde yer almaktadır. Bulunduğumuz coğrafya ve iklim kuşağında orman yangınları kabul etmemiz gereken bir gerçektir. Orman yangınları günümüzde her ne kadar büyük oranda insan kaynaklı çıkıyor olsa da bilimsel keşiflere baktığımızda 420 milyon yıl önce de orman yangınları izine rastlamaktayız. Bu bilimsel keşifler ve orman bilimi bizlere orman yangınlarının her zaman olacağını söylemekte. Bizlerin görevi ise çağın ve şartların gereklilikleri ile birlikte en iyi teknik, teknolojik ve bilimsel yöntemlerle orman yangınlarının verdiği hasarı en aza indirmektir.
Ülkemize baktığımızda da benzer şekilde orman yangınlarının ülkemizde de etkili olduğu hatta bazı dönemlerde afet boyutuna ulaştığı zamanlar olmuştur.
Ülkemizde orman yangınlarına baktığımızda 1937 yılı sonrası istatistikler net olarak tutulmaya başlanmıştır. 1945 yılında meydana gelen orman yangınında 165 bin hektar orman alanımız zarar görmüştür. 2021 yılında ise 139.500 hektar orman alanı zarar görmüştür.
Az önce de bahsettiğim gibi şartlar ve koşullar orman yangınları ile olan mücadelemizi şekillendirmektedir. Yıllar içerisinde kazandığımız tecrübe, sahip olunan imkanlar, bilimsel metotların ve teknolojinin gelişimi orman yangınları ile mücadelede her geçen yıl daha iyi hale gelmemize neden olmaktadır.
Önleme:
Ormanlarımızın yangınlara ve biyotik zararlılara karşı daha dirençli olması için yanıcı madde azaltımına yönelik teknik çalışmalar ve orman bakımları yapılmaktadır.
Ülkemiz ormanlarının içerisinde başta yangınla mücadele olmak üzere, üretim, bakım, koruma ve diğer ormancılık faaliyetlerinde kullanılan yaklaşık 230 bin km orman yolunun bakımı yapıldı ve bütün yolların açık ve ulaşılabilir olması sağlanıyor.
Yangınların önlenmesi amacıyla; 7.474 km yol kenarlarında yanıcı madde yükünün azaltılması ve enerji nakil hat altı bakımları, yerleşim yerleri arasında ulaşımı sağlayan ve orman içerisinden
geçen yangın riski yüksek yolların kenarlarında, bakım budama, seyreltme ve temizlik çalışmaları yapıyoruz.
Orman alanlarına giriş çıkışların yasaklanması kararı alınması konusu, Valiler Başkanlığında yapılan İl Orman Yangınlarıyla Mücadele Komisyon Toplantısında değerlendiriliyor. İl orman alanlarından, yangın riski ile karşı karşıya olduğu değerlendirmesi yapılan kısımlarda ormanlara giriş çıkışlar il özelinde belirlenen tarih periyodunda yasaklanmaktadır.
Valiliklerce, iller özelinde yangın riski olduğu değerlendirmesi yapılmayan alanlarda ormanlara giriş çıkışların yasaklanması söz konusu olmamaktadır.
Tüm bu anlatılanlara ilaveten,yıl boyu personelimize yönelik orman yangınları ile mücadele eğitimlerine devam ediyoruz. Antalyada bulunan Uluslararası Ormancılık Eğitim Merkezinde 495 operatöre ileri sürüş teknikleri eğitimleri, 7.081 orman muhafaza memuruna orman yangınları eğitimi, 3.164 teknik elemana ise yangın uzmanlık eğitimleri verilmiştir. 2024 yılı yangın sezonu hazırlıkları kapsamında tüm bölge müdürlüklerimizde 14.652 yangın işçimizin iş başı eğitimleri tamamlanmıştır.
Yangın sezonu öncesi köylerimizde eğitim ve bilinçlendirme faaliyetlerine devam ediyoruz. Bu kapsamda 11.931 köyde 251.469 köylümüze, 22.739 çoban, arıcı ve avcıya eğitim verilmiştir. Yine okullarımızda yapılan eğitim çalışmalarında 4.858 okulda 631.177 öğrencimize orman sevgisinin artırılmasına yönelik eğitimler verilmiştir. Ayrıca 18.541 askeri personele orman yangınlarıyla mücadele eğitimi verilmiştir.
Kamu spotları hazırlanarak görsel, yazılı ve sosyal medyada gösterimleri yapıldı.
Yangınları daha erken tespit edebilmek için mevcut 776 adet kulemizden 184 adedini insansız kuleye dönüştürdük. Hava ve kara araçlarımızın yangınlara daha kısa sürede ve daha etkin bir şekilde müdahale edebilmesi için inşa edilen havuz ve gölet sayısı 4.744 adede ulaşan, Yangın havuz ve göletlerinin bakımları yapılarak, yangın mevsiminde dolu olmasını sağlayacak tedbirler alındı.
Söndürme:
Son 4 yılda adet olarak en fazla yangın bu sene çıkmış olmasına karşın, hızlı ve etkin mücadele sonucunda yangın başına düşen alan miktarının düşük olduğu bir yıl olmuştur. 15-19 Ağustos tarihleri arasında 306 orman yangını meydana gelmiştir. Bu sürede hava araçlarımız 1640 saat görev yapmış ve 25.472 ton su atmıştır. Kara araçlarımız ise yaklaşık 3 milyon Km yol kat etmiştir.
İhtiyaçlarımız doğrultusunda kapasite artırımı ve teknoloji geliştirme odaklı bir strateji izliyoruz. Bu doğrultuda kara, hava gücümüzü hem de kullandığımız teknolojiyi geliştirmekteyiz.
Orman yangınları ile mücadele için tarihimizin en büyük hava filosu kurduk.
105 helikopter, 27 uçak ve 14 İHA ormanlarımızı çelik kanatları ile adeta kucaklamaktadır.
Bu filomuzdan envanterimizde mevcut bulunan 4 uçak ve 2 helikoptere 2 İHA ya ilave olarak 2024 yılında 4 uçak ve 1 helikopter ve 10 İHA daha envanterimize dahil olmuştur. Daha etkili bir mücadele için sahip olduğumuz her hava aracını etkin bir şekilde kullanmaktayız.
2002 yılında 17 uçak, 19 helikopter varken, bugün 27 Uçak,105 helikopterimiz var. 2002 yılında 73 ton olan su atma kapasitemizi bugün itibarı ile 426 tona çıkarttık.
Orman yangınları ile mücadelede görev yapacak olan helikopterler yalnızca doğal su kaynaklarından değil, daha hızlı müdahale edilebilmesi amacıyla inşa ettiğimiz yangın havuzlarından da su alabilmektedir.
Havadan olduğu kadar karadan müdahale önemli! Orman yangınları ile mücadelenin olmazsa olmazı şüphesiz karadan müdahaledir. Bilimsel veriler ve tecrübeler göstermiştir ki; yangınların söndürülmesinde ASIL GÜÇ KARA EKİPLERİDİR.
Ülke düzeyinde orman yangın riskinin yüksek olduğu alanlarda, çıkabilecek yangınlara ortalama 11 dakika içinde müdahale edecek şekilde ilk müdahale araçları, arazözler ve ekipler 1.600 farklı noktada konuşlandırılmıştır.
Geçtiğimiz yılın sonunda ve bu yılın başında kara gücümüze dahil ettiğimiz araçlarımız ve iş makinelerimizle birlikte 25 bin orman kahramanı ve 130 bine yaklaşan Orman gönüllümüz ile daha etkili ve güçlü bir şekilde orman yangınları ile mücadele etmektedir.
Yeşil Vatanı canı pahasına savunan ormanın kahramanları bugün hiç olmadığı kadar güçlü ve donanımlı bir haldedir.
1.686 arazöz, 2.655 ilk müdahale aracı ve 831 iş makinesi alevlerle mücadele etmektedir.
Havada olduğu gibi karada da etkin ekiplerimiz var.
Bugün kulelerimizi kameralarla donatarak akıllı hale getirdik. Ayrıca orman yangınlarını simüle ederek mücadelemizde taktik ve stratejiler ortaya koyduğumuz yapay zeka tabanlı uygulamaları kullanıyoruz.
Tüm bu değişim ve gelişimler az önce de bahsettiğim gibi teknik marifetimizin tecrübe, teknoloji, ve bilim ile yoğurulması sonucu ortaya çıkmaktadır. Yine şartlara ve gerekliliklere göre pek çok yenilik de ortaya çıkmaktadır. Son derece modern filosuyla, teknolojik donanım ve yazılımlarıyla cumhuriyetimizin 2. Yüzyılına yakışan bir mücadele gücü teşkilatımız bünyesinde barınmaktadır.
Yerli ve milli teknolojileri kullanıyoruz….
· 7/24 esasına göre çalışan teknik ve idari personellerce, orman yangınlarının sevk ve idaresinin koordinasyonu görevi ifa edilmektedir.
· MEUS (Meteorolojik Erken Uyarı Sistemi) haritası verileri günün ilk saatlerinde değerlendirilerek, gerekli uyarı ve bilgilendirmeler yapılmaktadır.
· İHAlar ve Yangın Gözetleme Kuleleri üzerinde aktarılan görüntüler 7/24 izlenmekte ve değerlendirilmekte, Bölge Müdürlükleri ile anlık veri paylaşımında bulunulmaktadır.
· Yangın söndürmede görev alan araçların (arazöz, su ikmal aracı, ilk müdahale aracı, dozer, treyler vb.) anlık takipleri araç takip sistemi ile yapılmaktadır.
· Bölge Müdürlüğü söndürme kapasitesi yetmemesi durumunda yurdumuzun dört bir tarafından takviye edilecek hava ve kara aracı organizasyonu yürütülmektedir.
· Yangın Karar Destek Sistemi yazılımı ile; anlık meteorolojik koşullar, topoğrafya ve orman bitki örtüsü yapısı göz önünde bulundurularak devam eden yangınlar simülize edilmekte, söndürülmesi için ihtiyaç duyulacak araç-gereç kapasitesi tahmini yapılmakta, ayrıca ilerleyen saatlerdeki yangının davranışı ve ilerleme istikametinde oluşturacağı tehlikeler yorumlanarak ilgili birimlere tedbir alınması maksatlı bilgilendirmeler yapılmaktadır. Birleşmiş Milletler Uluslararası Telekomünikasyon Birliği tarafından ödüllendirilmiştir.
· Çıkan ve tehlike arz eden orman yangınları ile alakalı; Cumhurbaşkanlığı, Bakanlığımız, Basın ve AFAD ilgili birimlerine gerekli bilgilendirmeler yapılmaktadır.
· Afet düzeyine ulaşma olasılığı öngörülen yangınlara rezerv güç kapsamında; TSK, jandarma, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının hava ve kara unsurlarının katılımı için koordinasyon sağlanmaktadır.
Ormanlarımız Anayasa güvencesi altındadır….
Anayasanın 169 uncu maddesi bize şunu net olarak söyler;
Yanan alanlar tekrar ağaçlandırılır ve başka amaçla kullanılmaz
Yanan alanları tekrar ağaçlandırarak, Yeşil Vatanın bir parçası haline getireceğimizden hiç kimsenin şüphesi olmasın. Yangından zarar gören bütün alanların ağaçlandırma çalışmaları bir yıl içerisinde
tamamlanmaktadır.
Orman yangınları ile mücadelede dünyada önde gelen ülkeler arasındayız…..
Ülke Toplam Orman Alanı Milyon Ha 10 Yıllık Ortalama Yanan Orman Alanı Ha Yanan alanın toplam orman alanına oranı %
KANADA 362,0 4,08 Milyon 1,12
İSPANYA 27,6 101.600 0,36
YUNANİSTAN 6,5 40.900 0,52
PORTEKİZ 6,7 112.700 1,67
FRANSA 17,6 21.800 0,12
İTALYA 11,1 73.800 0,66
AMERİKA 310,0 2,9 Milyon 0,93
TÜRKİYE 23,4 23.300 0,09
Tablodan da anlaşılacağı üzerine ülkemiz benzer iklim ve bitki örtüsüne sahip ülkelerle kıyaslandığında orman yangınları ile mücadelede önde gelen ülkeler arasında yer almaktadır.
Ülkemiz sadece yeşil vatan için değil, dünya ormanlarının yanmaması içinde mücadele etmektedir. Bugüne kadar 10 ülkeye yardıma gitmiş ve söndürme çalışmalarına katılmıştır.
Sebep Olma!
Orman yangınlarıyla mücadele acil olarak yapılması gereken faaliyetler kapsamında mücadele ve müdahaleler tasarruf genelgesi kapsamı kalmamaktadır. Ülke topraklarımızın %30nu kaplayan ormanlarımızı 7/24 esasıyla çalışarak koruyan, bu uğurda 142 şehit vermiş bir teşkilat olarak yıllar içinde araç, ekipman ve tesis kapasitesini ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirmiştir. Orman yangınlarına karşı her daim teyakkuzdadır. Orman yangınları ile mücadelede tasarrufa gidilmesi gibi bir durum söz konusu olmadığı gibi mümkünde değildir.
Vatandaşlarımızın yangınlara karşı duyarlı olmalarını, rekreasyon alanları dışında ateşli piknik yapmamalarını, sönmemiş sigara izmaritlerini yol kenarları ve orman alanlarına atmamalarını, yangına sebebiyet verebilecek her türlü çöp ve atıkları orman alanlarına atmamalarını, biçerdöver ve balya makinesi gibi tarımsal hasat makinaları gerekli önlemlerin almadan çalıştırmamaları, anız yakmamaları, bahçe temizliğinden çıkan atıkların yakmadan imha etmelerini, özellikle kırsal alanda yaşayan vatandaşlarınızın köy yerleşim alanında evlerinin bitişiğinde açık alanda yangınlarda yanma potansiyeline sahip yanıcı malzeme bulundurmamalarını, çobanlar, arıcılar, avcılar, doğa yürüyüşçülerinin ormanda yaptıkları aktiviteler esnasında yaktıkları ateşleri söndürmelerini, orman teşkilatının yangınlara yönelik yapacağı uyarı ve ikazları titizlikle dikkate almalarını, gördükleri herhangi bir duman ve ateşi 112 Acil Çağrı Merkezine bildirmelerini, yangın söndürmede görev alan personellere yardımcı olmalarını bekleniliyor
YORUMLAR